Duurzaamheid is een woord dat we vaak horen, maar wat betekent het nu eigenlijk echt? In de kern draait duurzaamheid om het respecteren van de behoeften van toekomstige generaties. Het gaat erom dat wij de aarde op zo’n manier gebruiken dat mensen die na ons komen, ook een prettig leven kunnen leiden. Dit betekent waardering voor andere mensen en alles wat in de wereld om ons heen bestaat. Simpel gezegd, duurzaamheid betekent ‘blije mensen op een gezonde aarde’ en ‘er is altijd genoeg voor iedereen’.

Maar wat verstaan we onder een ‘gezonde’ aarde? Om dit te begrijpen, moeten we kijken naar hoe de natuur werkt, een natuurlijk proces dat al miljoenen jaren bestaat. De zon is de bron van alle leven op aarde. Zonlicht laat planten groeien en deze planten worden gegeten door dieren. Wanneer dieren sterven of elkaar eten, worden ze afgebroken tot mineralen die weer door planten kunnen worden opgenomen. De aarde speelt hierbij een cruciale rol door mineralen geleidelijk in de grond op te nemen. Deze mineralen kunnen ook weer in de natuur terechtkomen door bijvoorbeeld vulkaanuitbarstingen of het afslijten van bergen.

Helaas verstoren wij mensen dit natuurlijke proces op verschillende manieren. Dit leidt tot een minder gezonde aarde. We halen bijvoorbeeld grote hoeveelheden grondstoffen zoals olie, steenkool, koper en ijzer uit de aarde en doen dit zo snel dat de aarde geen tijd heeft om zich te herstellen. Onze grondstoffen raken hierdoor op. Bovendien brengen we veel schadelijke stoffen in de natuur, zoals uitlaatgassen en landbouwgif, die niet door de natuur kunnen worden afgebroken en vaak giftig zijn. Hierdoor vervuilen we onze omgeving steeds meer. Bovendien breken we de natuur steeds verder af, waardoor de aarde minder goed in staat is om voor ons schone lucht, schoon water en vruchtbare landbouwgronden te produceren. Dit heeft allemaal negatieve gevolgen voor het milieu.

Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat er op de wereld veel mensen zijn die niet gelukkig zijn. Zolang mensen zich zorgen moeten maken over basisbehoeften zoals voedsel, onderdak, kleding, veiligheid, onderwijs en gezondheidszorg, is het moeilijk om aandacht te besteden aan de natuur. Mensen moeten eerst in hun basisbehoeften kunnen voorzien voordat ze zich bezig kunnen houden met duurzaamheid. Het is dus essentieel dat we streven naar een wereld waarin iedereen gelukkig kan zijn, zodat we samen de aarde weer gezond kunnen maken.

Maar wat betekent dit voor ons dagelijks leven? Moeten we dan helemaal niks meer doen? Nee, dat is niet de bedoeling. We kunnen best bomen kappen en vissen vangen, zolang we dit maar op een duurzame manier doen. Als we te veel vissen vangen, kunnen de vispopulaties zich niet herstellen en hebben we uiteindelijk geen vis meer. Boomwortels zijn belangrijk om water in de grond vast te houden. Als we te veel bomen kappen, kunnen er modderstromen ontstaan omdat er niets meer is om het water vast te houden.

Een groeiende wereldbevolking brengt ook uitdagingen met zich mee. Iedereen moet kunnen eten, ouder worden, spullen hebben en ergens veilig wonen. Het is een complex verhaal, maar er is hoop: we kunnen zelf actie ondernemen. Een belangrijke stap is het verminderen van ons gebruik van fossiele brandstoffen zoals olie, gas en kolen. We moeten ook zorgen dat we de grondstoffen die we al hebben, steeds opnieuw gebruiken door te recyclen. Dit betekent dat we geen afval meer produceren, omdat alles opnieuw gebruikt kan worden, in een oneindige cirkel.

We kunnen ‘blije mensen op een gezonde aarde’ zijn door ons aan vier spelregels te houden, gebaseerd op de duurzaamheidsfilosofie van The Natural Step:

1. Gezondheid, vrijheid en veiligheid voor alle mensen.
2. Steeds minder afhankelijk worden van grondstoffen uit de aardkorst en overstappen op plantaardige grondstoffen, ook wel ‘biobased’ genoemd.
3. Onze uitstoot moet door de natuur afgebroken kunnen worden en de spullen die we maken moeten recyclebaar zijn. Afval moet voedsel worden.
4. Goed zorgen voor de natuur en deze de kans geven om te herstellen.

Daarnaast zijn er de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties, een gemeenschappelijke taal om uit te leggen wat duurzaamheid betekent. Meer dan 190 landen hebben afspraken gemaakt over 17 doelen met 169 subdoelen. Samen werken we aan een duurzame toekomst waarin er altijd genoeg is voor iedereen.